Religiöse Minoritäten und Medien / Mniejszości i media
Minority Churches as Media Settlers Negotiating Deep Mediatization
By Dorota Hall, Marta Kołodziejska, Kerstin Radde-Antweiler
How do minority Christian churches adapt to and negotiate with the changes brought about by deep mediatization? How do they use their media to present themselves to their followers and the general public? This book aims to answer these questions by investigating how minority organizations of two different Christian traditions in the UK and Poland – the Seventh-day Adventist Church and the Orthodox Churches – use their own media to position themselves in their social, religious, and political environments.
Based on the analyses of media practices, media content, and interview material, the study develops the new concept of media settlers, which pertains to religious organizations that use their media to fulfill their own aims: expand, assert their authority, and maintain their communities. They do so through five key media practices, which can be defined as strategies: acknowledgment, authorization, omission, replication of content, and mass-mediatization of digital media.
This book is of particular interest to scholars of religion and mediatization, mainly sociologists, graduate students, and qualitative researchers working with discourse analysis. It is an insightful read for anyone interested in the Seventh-day Adventist and Orthodox Churches nowadays.
mehrNeueste Aktivitäten und Projektupdates / nowe wydarzenia i aktualności
Artikel des Projekts "Religious Minorities in Times of Deep Mediatization"
Konferenz „Religious Identity and the Media”. Methods, concepts, and new research avenues” 25.-27. März 2021
Teamtreffen in Warschau - 07.- 09.09.2020
Conference “Religious Identity and the Media. Methods, concepts, and new research avenues”
Zweite Runde der Interviews abgeschlossen
Zweite Interviewrunde
Dr. Łukasz Fajfer hielt einen Vortrag auf dem Fünften Kongress Polenforschung.
Zwischen 18. und 20. Dezember 2019 fanden ein Team Meeting und ein Workshop mit eingeladenen Gästen statt.
Dr. Łukasz Fajfer hält am 10. Dezember einen Vortrag an der Martin-Luther-Universität in Halle (Saale)
Teilnahme des polnischen Projektteams am 17. Soziologischen Kongress in Wrocław (Polen), 11. – 13. September.
Das Thema
Medien sind seit jeher von großer Bedeutung für religiöse Gemeinschaften. Das Christentum konnte sich u.a. durch die Vervielfältigung der Bibel verbreiten genauso wie der Islam dank der Niederschrift des Korans. Die Rolle des Buchdruckes für die Ausbreitung der Reformation ist längst unumstritten.
In unserem Projekt untersuchen wir, welche Rolle die modernen Medien für die religiösen Gemeinschaften heutzutage haben. Ganz konkret stehen in unserem Projekt digitale Medien (Webseiten) sowie gedrucktes Material (Zeitungen, Zeitschriften) im Fokus. Wir fragen dabei, wer für die Medienarbeit in den jeweiligen Kirchen zuständig ist, wie die Inhalte vorbereitet werden und wie die Kirchen ihre Identität in der Gegenwart verstehen.
Wir interessieren uns dabei aber nicht nur für die Mediennutzung der Kirchen, sondern auch für die Rolle der unterschiedlichen kulturellen und religiösen Kontexte in diesem Prozess. Unsere Forschung arbeitet daher vergleichend: Wir analysieren die Kirchen in Polen – einem Land mit homogener religiöser Struktur – sowie in Großbritannien mit einer eher heterogenen religiösen Struktur. Darüber hinaus widmen wir uns zwei unterschiedlichen Kirchen, den Orthodoxen Kirchen sowie den Siebenten-Tages-Adventisten. Wir erhoffen mit dieser breit angelegten Untersuchung herauszufinden, wie die religiöse Struktur und Medien die jeweilige religiöse Identität beeinflussen.
O projekcie
Media od zawsze pełniły ważną rolę dla wspólnot religijnych. Chrześcijaństwo mogło się rozwinąć m.in. dzięki rozpowszechnianiu Biblii, tak jak i Islam dzięki spisaniu Koranu. Badacze zgodni są do tego, że druk pełnił niezwykle istotną rolę w szerzeniu reformacji.
W naszym projekcie badamy, jaką rolę pełnią współczesne media dla wspólnot religijnych. Przez „media” rozumiemy zarówno media cyfrowe (strony internetowe), jak i media drukowane (gazety, czasopisma). Pytamy o to, kto jest odpowiedzialny za pracę z mediami w badanych Kościołach? W jaki sposób przygotowywane są treści publikowane w mediach? W badaniach interesuje nasz też, jak Kościoły rozumieją swoją tożsamość we współczesnym świecie?
Interesuje nas nie tylko praca z mediami w Kościołach chrześcijańskich, ale także rola odmiennych kontekstów kulturowych i religijnych w tym procesie. Nasze badania mają charakter porównawczy: analizować będziemy wybrane Kościoły w Polsce – kraju o mało zróżnicowanej strukturze wyznaniowej – i Wielkiej Brytanii, której struktura wyznaniowa jest heterogeniczna. Ponadto zajmujemy się badaniem wspólnot dwojakiego rodzaju: Kościołów Prawosławnych oraz Kościołów Adwentystów Dnia Siódmego. Wierzymy, że dzięki temu będziemy mogli ustalić, w jaki sposób struktura wyznaniowa i media w danym kraju wpływają na tożsamość religijną.
Die untersuchten Kirchen
- Polnische Autokephale Orthodoxe Kirche
- Griechisch-Orthodoxe Erzdiözese von Thyateira und Großbritannien
- Russisch-Orthodoxe Diözese von Sourozh
- Die Kirche des Siebenten-Tags-Adventisten in Polen
- Die Kirche des Siebenten-Tags-Adventisten in Großbritannien
Analizowane Kościoły
- Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
- Archidiecezja Thyateira Patriarchatu Ekumenicznego w Wielkiej Brytanii
- Diecezja Surożska Patriarchatu Rosyjskiego w Wielkiej Brytanii
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Polsce
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Wielkiej Brytanii
Wie wir arbeiten
In der ersten Phase unseres Projektes analysieren wir gedruckte und digitale Medien ausgewählter Kirchen. In der zweiten Phase werden wir Gespräche in Form von Interviews mit Medienverantwortlichen in den jeweiligen Kirchen durchführen.
Uns ist uns es wichtig, neben den offiziellen Vertreter_innen der Institution Kirche (Priester, Bischof) auch Medienbeauftragte, Redakteur_innen und Pressevertreter_innen zu befragen. So werden wir die persönlichen Vorstellungen der eigenen religiösen Identität in den Interviews mit den Akteur_Innen thematisieren und auch die jeweilige Arbeit mit religiösen Medien ansprechen. Die Gespräche werden in anonymisierter Form in unsere Forschungsarbeiten aufgenommen.
Nasze badania
Na pierwszym etapie projektu analizujemy drukowane i cyfrowe media wymienionych tu Kościołów. Na drugim etapie badań przeprowadzamy rozmowy z osobami związanymi z tymi Kościołami.
Jest dla nas niezwykle ważne, aby przeprowadzić wywiady nie tylko z oficjalnymi przedstawicielami Kościołów (np. duchownymi, biskupami), ale również z osobami zaangażowanymi w działalność mediów religijnych: redaktorami, przedstawicielami prasowymi i osobami odpowiedzialnymi za pracę z mediami w instytucjach kościelnych. Chcemy, żeby w trakcie rozmów te różne osoby podzieliły się z nami ich osobistymi spostrzeżeniami o tożsamości religijnej oraz o ich pracy z mediami religijnymi. Wywiady zostaną zanonimizowane i w tej formie uwzględnione w naszych publikacjach.
Wer wir sind
Das Projekt wird an der Universität Bremen und an der Polnischen Akademie der Wissenschaften von zwei Teams durchgeführt. Finanziert wird die Arbeit aus den Mitteln der Deutschen Forschungsgemeinschaft (DFG) und des Nationalen Zentrums der Wissenschaft (Narodowe Centrum Nauki) im Rahmen des deutsch-polnischen Beethoven 2 Programms. Die finanziellen Mittel wurden für drei Jahre bis März 2021 zugesagt.
In Deutschland wird das Projekt unter der Leitung von Prof. Dr. Kerstin Radde-Antweiler gemeinsam mit ihrem Mitarbeiter Dr. Łukasz Fajfer durchgeführt. Es ist am Institut für Religionswissenschaft und Religionspädagogik der Universität Bremen angesiedelt. Im polnischen Team arbeiten Dr. hab. Dorota Hall (Leiterin) und Dr. Marta Kołodziejska (Mitarbeiterin). Das Projekt ist am Institut der Philosophie und Soziologie der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Warschau angesiedelt.
O nas
Projekt prowadzony jest przez dwie grupy badawcze ̶ na Uniwersytecie w Bremie (Instytut Religioznawstwa i Pedagogiki Religii; kierowniczka: prof. Kerstin Radde-Antweiler, wykonawca: dr Łukasz Fajfer) oraz w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk (kierowniczka: prof. Dorota Hall, wykonawczyni: dr Marta Kołodziejska). Finansowany on jest ze środków Niemieckiej Wspólnoty Badawczej (Deutsche Forschungsgemeinschaft, DFG) oraz Narodowego Centrum Nauki (NCN) w ramach polsko-niemieckiego programu grantowego Beethoven 2 (sygnatura projektu: 2016/23/G/HS6/04342). Realizowany jest przez trzy lata do marca 2021 r.
Ansprechpartnerinnen / osoby kontaktowe
Prof Dr. Kerstin Radde-Antweiler
Universität Bremen
Institut für Religionswissenschaft und Religionspädagogik
Universitätsboulevard 18 / SP T
D-28359 Bremen
T. +49 (0)421 218 67911
Dr. hab. Dorota Hall
Polska Akademia Nauk
Instytut Filozofii i Socjologii
ul. Nowy Świat 72, p. 236
00-330 Warszawa
T. +48 22 657 28 57
News Archiv / Archiwum wiadomości
Dr. Łukasz Fajfer hielt einen Vortrag in Tartu, 27. Juni 2019
Dr. Łukasz Fajfer wygłosił referat w Tartu, 27 czerwca 2019
Dr. Łukasz Fajfer nahm an einer Konferenz der European Association for the Study of Religions teil, die vom 25. bis 29. Juni in Tartu, Estland stattfand. Er hielt ein Vortrag mit dem Titel “Discourse Analysis as a method for analyzing webpages of religious organizations. A Case Study of the Polish Orthodox Church.” In seinem Vortrag beschrieb Fajfer die methodologischen Herausforderungen bei der Analyse des Medienmaterials, das im Zuge des Projektes ‚Minoritäten und die Medien‘ erhoben wurde. Dr. Fajfer argumentierte, dass der wissenssoziologische Zugang der Diskursanalyse – mit den ihr innewohnenden Einschränkungen –als Werkzeug für die Analyse von kirchlichen Webseiten eingesetzt werden kann. Die Stärke der Methode liegt vor allem in der effizienten Offenlegung der Deutungsmuster und narrativen Struktur der durch die Webseiten konstruierten Diskurse.
Dr Łukasz Fajfer wziął udział w konferencji European Association for the Study of Religions, która odbyła się 25 - 29 czerwca w Tartu w Estonii. Wygosił referat o tytule “Discourse Analysis as a method for analyzing webpages of religious organizations. A Case Study of the Polish Orthodox Church.” W swoim wystąpieniu dr Fajfer omówił metodologiczne wyzwania jakie związane są z analizą materiału opracowywanego w ramach projektu „Mniejszości i Media”. Jego zdaniem sojologiczno-krytyczne podejście do analizy dyskursu – pomimo pewnych ograniczeń – może być użyte jako narzędzie do badań nad stronami internetowymi Kościołów. Zaletą tej metody jest przede wszystkim jej skuteczność podczas analizy schematów interpretacyjnych oraz struktury narracyjnej dyskursu konstruowanego na stronach internetowych.
Projekttreffen am 15. und 16. Mai in Bremen
Team meeting on may 15th & 16th - Kolejne spotkanie zespołu badawczego od 15 do 16 maja
The meeting is organized at the Institute for Religious Studies and Religious Education of the University of Bremen. During this event, the preliminary results from the first round of interviews will be discussed and the next working steps are to be planned.
Das Treffen findet am Institut für Religionswissenschaft und Religionspädagogik an der Universität Bremen statt und wird von diesem organisiert. Im Rahmen der Veranstaltung werden die Zwischenergebnisse der ersten Interviewrunde vorgestellt und weitere Arbeitsschritte für das Projekt geplant.
odbędzie się spotkanie wszystkich członków zespołu badawczego pracującego nad projektem „Mniejszości i Media”. Spotkanie odbędzie się na Instytucie Religioznawstwa i Pedagogiki Religii na Uniwersytecie w Bremie. W trakcie spotkania przedstawione zostaną rezultaty pierwszej rundy wywiadów i omówione dalsze kroki pracy nad projektem.
Die erste Interviewrunde ist abgeschlossen!
First round of interviews completed! - Pierszwa runda wywiadów ukończona!
26.03.2018
Our team have already conducted a number of interviews with the representatives of the analyzed Churches. We have conducted 16 interviews with people engaged with the media of Seventh Day Adventist Church in Great Britain and Poland. We have also conducted 12 interviews with priests and lay people from the Orthodox Churches in these countries. Our work concentrates now on the analysis of the gathered material.
Unser Team hat eine Reihe von Interviews mit Vertreter*innen der analysierten Kirchen durchgeführt. Wir haben 16 Interviews mit Medienexpert*innen innerhalb der Siebententag Adventisten Kirche in Großbritannien und Polen abgeschlossen. Außerdem wurden 12 Interviews mit Priestern und Laien durchgeführt, die sich in der Arbeit mit Medien der Orthodoxen Kirchen engagieren. Unsere Arbeit konzentriert sich zurzeit auf die Auswertung des gesammelten Materials.
Członkowie naszego zespołu badawczego przeprowadzili wywiady z przedstawicielami analizowanych Kościołów. Ukończyliśmy 16 wywiadów z przedstawicielami mediów Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Wielkiej Brytanii i w Polsce. Poza tym przeprowadziliśmy 12 rozmów z osobami duchownymi i świeckimi zaangażowanymi w pracę z mediami prawosławnymi. Obecnie koncentrujemy się na analizie zebranych materiałów.
"Methods of Collecting Data and Media in Religious Minority Groups"
Erster Teamworkshop am 29. und 30. November 2018 in Warschau - First Team meeting at november 29th and 30th in Warshaw
Am 29. und 30. November fand im Institute of Philosophy and Sociology of Polish Academy of Sciences der erste Teamworkshop des Forschungsprojekts "Religiöse Minoritäten und Medien" statt. Während des sehr produktiven Treffens diskutierte das Projektteam methodologische Ansätze für das gesammelte Material, diskutierte wichtige theoretischen Perspektiven und analysierte Material im Kontext religiöser Organisationen und dem Minderheitenstatus in Polen und dem Vereinigten Königreich.
Der nächste Workshop findet 2019 im ZeMKI Bremen statt.
On november 29th and 30th the first team workshop of the research project "Religious Minorities and Media" took place at the Institute of Philosophy and Sociology of Polish Academy of Sciences. During the very productive meeting, the project team discussed methodological approaches to the collected material, debated key theoretical perspectives, and analysed the samples material in the context of religious organizations and minority status in Poland and in the UK.
The next workshop will take place at ZeMKI Bremen in 2019.